Atom nedir ve atomun özellikleri nelerdir? Atom modelleri ve diğer hususlara dair bilinmesi gerekenleri açıklıyoruz.
Bir veya daha fazla elektronla çevrili çekirdekten oluşmakta olan atomda elektron negatif, proton ise pozitif yüke sahiptir. Pozitif yükü bulunan çekirdek , proton ve nötron olarak bilinmekte olan parçacıkları barındırmaktadır. Atomun çekirdek yapısındaki proton sayısı kimyasal elementlerin atom numarası olarak karşımıza çıkmaktadır. Herhangi bir elementin atom numarası o elementin atomunun çekirdeğinde yer alan toplam proton sayısına tekabül eder.
Atomun yapısına ilişkin olarak bilimsel çaptaki ilk teori 1800 yılında John Dalton tarafından yapılmıştır. 19. Yüzyılda dünya üzerinde pek çok bilim insanı atomun yapısını çeşitli atom teorileri ile açıklamaya çalışmıştır. Söz konusu teorilerin artıları olduğu kadar olumsuz yanları da bulunduğu bilinmektedir. Yine de tamamı modern atom modelinin gelişimi noktasında rol oynamıştır.
Atom modelleri ve Özellikleri:
Kuantum Atom Modeli
Bu modelin teorisine göre elektronlar atomun etrafında yörüngelerde hareket etmektedir ve yörüngeler olasılık bulutu olarak tanımlanmaktadır. Bunun yanında elektronların yerinin tam olarak belirlenmesi mümkün değildir.
Dalton Atom Modeli
Çok küçük parçacıklardan oluşmakta olup buna göre atomlar bölünmez ve kimyasal reaksiyonlar ile yok edilememektedir. Elementin tüm atomları aynı kimyasal özellikler ve kütleye sahip olmalarıyla öne çıkmaktadır. Yine de ilerleyen zamanlarda atomların bölünebilir olduğu bulundu. Böylece Dalton tarafından ortaya atılmış olan Dalton Atom modelinin aslında yanlış olduğu tespit edildi.
Thomson Atom Modeli
Bu modele göre atomun yapısı küre şeklindedir ve pozitif yüklü gövdenin içinde negatif yüklü elektronlar yer alır ve elektronlar hareket etmemektedir ve kütleleri küçüktür. 1900’lü yılların başında Joseph John Thomson tarafından atomun yapısı tanımlanmıştır ve gerçekleştirilen katot ışını deneyi ile elektronları keşfeden Thomson Nobel Ödülü almıştır. Bu teori, atomun merkezinde konumlanmakta olan çekirdekle ilgili olarak herhangi bir şeyden bahsetmemiştir.
Bohr Atom Modeli
Modelin teorisine göre elektronlar hareket ettikleri sırada enerji kaybetmemektedir ve her yörüngenin sabit bir enerjisi bulunmaktadır. Bunun yanında elektronlar her zaman sadece sabit yörüngelerde hareket etmektedir. Bohr modeli, Nobel Ödülü de almış olan Niels Bohr tarafından geliştirilmiş olan bir modeldir.
Rutherford Atom Modeli
Bu modele göre çekirdek atomun merkezinde bulunur ve çekirdeğin boyutu atomun boyutuna nazaran daha ufaktır ve elektronlar çekirdeğin etrafında dairesel çizgi olarak hareket etmektedir ve atomun yapısında büyük çaplı boşluklar bulunmaktadır. Emest Rautherford tarafından geliştirilen bir modeldir.