Havacılık sektöründe son derece önemli olan Lidar sistemlerine ilişkin bilinmesi gereken temel bilgilere yer vermekte, bu hususta ayrıntılara değinmekteyiz.
Pek çok sektörde yer verilen Lidar sistemleri, özellikle havacılık ve mesafe ölçümü hususunda yaygındır. Mesafe ölçümünün düzgün bir şekilde yapılabilmesi açısından Lidar sistemleri bir hayli önem teşkil etmektedir.
LiDAR sistemleri, lazer ışınları aracılığıyla yüksek doğrulukta ölçüm yapabilmektedir ve üç boyutlu haritalandırma yapabilmekte olan sistemlerden biridir. LiDAR kelimesi esasen bir kısaltmadır. “Light Detection and Ranging” kelimelerinden oluşturulmuştur. Türkçe karşılığı ise “Işık Algılama ve Mesafe Ölçme” şeklindedir.
Lidar sistemi ilk kez hava araçlarında denenmiş, 1980’li yıllarda ise global pozisyonlama sistemi ve IMU keşfedilinceye kadar etkin olarak kullanılamamıştır. Lidar sistemi zaman içerisinde yüksek doğrulukta ölçüm yapabilir hale geldi ve üç boyutlu haritalandırmaya yönelik olarak kullanılmaya başlandı. Mesafe ölçümünde nesneye lazer ışınları göndermekte olan Lidar sisteminde, lazer ışınlarının kaynağa dönüş süresi hesaplanmaktadır. Lazer ışınlarının nesneden yansıması ve bunun yanı sıra kaynağa dönüşü esnasında geçen süre uçuş süresi olarak isimlendirilmektedir.
Lidar sisteminde bir lazer kaynağı saniyede 2 milyona kadar lazer darbesi gönderebilmektedir. Lazer ışınlarının kaynağa dönüş şekli ise nesne yapısına göre değişmektedir. Mesela lazer ışınlarının homojen ve düz bir nesneden direkt olarak yansıması, ağaç gibi nesnelerden ise çoklu olarak yansıması söz konusudur. Lidar sistemi, taranan yüzeyle ilgili çok sayıda veri noktasını kaydeder. Taranan yüzeyin X, Y ve Z koordinatlarında yer alan verilerinin kullanılarak detaylı bir şekilde oluşturulması mümkün olur.
Lidar sistemleri temelde hava Lidar ve karasal Lidar olarak adlandırılır. Hava Lidar; Uçak, drone, helikopter, gibi hava araçlarında kullanılabilen Lidar sisteminde ölçümün düzgün şekilde yapılması için hava aracının konumunun kesin olarak bilinmesi gerekir. Karasal Lidar sisteminde ise kara araçlarında tripoda Lidar sisteminin yerleştirilmesi söz konusudur. Otoyolların gözlemlenmesi, binalarının ve alt yapının analiz edilmesi v.b. amaçlarla kullanılmaktadır.
Lidarın Kullanıldığı Alanlar
Lidar sistemi günümüzde uzay araçlarında, uydularda yaygın olarak kullanıldığı gibi aynı zamanda otonom araçlar hususunda da kullanılır. İnsan müdahalesi olmaksızın hareket edebilen araçlar olan otonom araçların doğru bir şekilde hareket edebilmesi adına çevresini detaylı olarak haritalandırması gerekir. Lidar sistemlerinde deniz kazalarının önlenmesi adına derinliğin belirlenmesi için deniz coğrafyası belirlemede yaygın olarak kullanılmakta, derinlik ölçümü sağlanmaktadır.