Yazımızda elektrik devreleri hususunda direnç teriminin tanımına yer vermekte, bu hususla ilgili bilinmesi gerekenlere değinmekteyiz.
Direnç, devrenin üzerinden geçmekte olan elektrik akımı, bunu yaptığı sırada karşılaştığı zorluk olarak tanımlanmaktadır. Dirençler farklı değerlere sahip olup bu bağlamda pek çok türü bulunmaktadır. Birimi ohm (Ω)’ dur ve devrelerde ya da soru çözümlerinde R harfi ile gösterilmektedir. Elektrik enerjisi direnç üzerinde ısıya dönüşüp enerji harcamaktadır.
Dirençler devrelerden geçmekte olan akımı sınırlamakta ve belirli değerlerde tutmaktadır. Bu sayede akımın devre ve elemanlara zarar vermesi önlenmiş olacaktır.
Seri bağlı direnç
Seri bağlı dirençte her direncin üzerinden eşit miktarda akım geçmekte olup, eşdeğer olan direnci bulabilmek için tüm dirençler toplanmaktadır. Bu hususta RT = R1 + R2 + R3 kodu kullanılmaktadır.
Paralel bağlı direnç
A ve B terminalleri arasında kalmakta olan R1, R2 ve R3 dirençleri birbirleriyle paralel olacak bir şekilde bağlanır. Söz konusu bağlantılarda dirençlerin gerilimleri birbiri ile eşit olmaktadır: VR1 = VR2 = VR
Eşdeğer direncin paralel devrelerdeki formülü: 1/RT = 1/R1 + 1/R2 + 1/R3 yapısındadır.
Dirençler yapıldığı malzemeye göre ayrılabilmektedir. Bunlar karbon film dirençler, tel cam karışımı film dirençler, çeşitli karbon dirençler olarak ayrılmaktadır.
Değişken Dirençlerden NTC-PTC, ısı ile değerleri değişen bir direnç olup, sıcaklık sabitine göre kendi içerisinde ikiye ayrılmaktadır. Bunlar negatif ısı katsayılı ve pozitif katsayılı dirençtir. Germanyum, silikon ve metal oksit gibi maddelerden yapılmakta olup, ısındığında değerleri artmakta olan devre elemanları olarak görev yapar. Sıcaklığı artarsa direnç değeri artırmakta, sıcaklık azalırsa direnci düşmektedir.